Eployaedje del messaedjreye sol moumint eyet l' lingaedje walon

Ene messaedjreye sol moumint permete di berdeler avou onk ou sacwants soçons, so les fyis, et sol moumint; c' est ene boune manire di poleur trover des ôtes waloneurs et lzî poleur scrire, ou minme cåzer (si vos avoz on micro).

I gn a sacwantès sôres diferinnes di protocoles di messaedjreye sol moumint, les pus cnoxhous sont les cis di MSN, Yahoo, ICQ; ey eto li protocole XMPP, pus lådjmint cnoxhou come Jabber. L' advantaedje di ç' dierin c' est k' il est libe et discintrålijhî.

C' est ç' protocole libe la k' on-z a ptchî amon les waloneus. On s' arinne po berdeler inte soçons, ou co po discuter di sacwès ou d' ôtes a vey avou l' lingaedje walon.

Vos ploz aler vey li seccion messaedjreye sol moumint del waibe walotux po pus di racsegnes eyet des noveles metowes a djoû.

Kimint çki ça rote

Dins l' protocole jabber tchaeke soçon est idintifyî avou èn idintifiant Jabber (JID) k' a deus bokets, on no locå so on sierveu, et l' no do sierveu, les deus bokets sont raloyîs pal simbole "@", dj' ô bén, come ene adresse emile.

Ça fwait, k' on JID ça sereut ene afwaire come, metants: djadjan@nivele.be
Mågré k' ça rshonne foirt ene adresse emile, c' est nén l' minme: ça s' pout k' i gn åye ene boesse ås emiles avou l' minme adresse, mins c' est nén oblidjî.

Vochal li manire ki ça rote, espliké avou des imådjes (ki dj' a pris do wiki e castiyan so Jabber, jabberes.org).

Å prumî livea, on-z a les cliyints ki s' raloyèt å sierveu da zels. Tchaeke cliyint evoye (e rçure) les informåcions sol sierveu, eyet l' sierveu evoye les informåcions d' on cliyint a l' ôte po on berdelaedje.
So l' imådje on voet deus cliyints, "merche" eyet "eva", sol sierveu jabberes.org, merche eployant l' sistinme d' operance Windows, eyet eva eployantl' SO BSD.
cliyint - sierveu

Mins deus sierveus jabber polèt comuniker inte di zels, çou ki permete adon a tos les uzeus so tchaeke des sierveus di comuniker avou tos les cis d' l' ôte sierveu (eyet bén seur continouwer di poleur comuniker avou les cis do minme sierveu).
So l' imådje on voet èn uzeu "raul" (eployant l' SO MacOS) ki s' raloye sol sierveu jabberes.org, ey èn uzeu "fernando" (eployan l' SO Debian) ki s' raloye sol sierveu jabber.org; les deus sierveus s' cåzant l' onk l' ôte çou ki permete a raul d' amon jabberes.org (raul@jabberes.org) di berdeler avou fernando d' amon jabber.org (fernando@jabber.org)
cliyint - sierveu - sierveu - cliyints

Finålmint, ene imådje di çou k' egzistêye po do bon sol Daegntoele, avou vormint des sierveus jabber ki s' cåzèt l' onk l' ôte, avou vormint des uzeus tchaeke.
On pout noter eto, ki "abel" a deus contes, so deus sierveus diferins (so l' imådje, avou l' minme no d' uzeu, mins i pôreut tot ossu bén aveur des nos d' uzeu diferins so tchaeke sierveu), il est abel d' amon jabber.org et, e minme tins, abel d' amon gmail.com.
rantoele di sierveux et cliyints Jabber

Cliyints Jabber k' i gn a

Come li protocole est libe, i gn a bråmint di cliyints Jabber, di totes les sôres, minme des cis ki rotèt dins vosse telefone axhlåve, ou co des ôtes k' ont on blanc tåvlea pårtaedjî, ki permete di dessiner a sacwants, ou co d' djouwer ås echeks ou ås dames.

Vos ploz aler sol wiki (e francès) http://www.jabberfr.org/ po bråmint des racsegnes di totes les sôres so Jabber et les programes cliyints, avou des tutoriels.

I gn a troes grandès sôres di cliyints,

Come peurs cliyints i gn a par egzimpe "Psi", "Jabbin",... Come cliyints multi-protocoles "pidgin" est foirt bon. Come cliyint specifike, li pus cnoxhou est surmint li ci da google talk, i n' sopoite nén les såles di berdelaedje nerén les transpoirts, mins i sopoite li vwès et a on loyén direk avou l' emilreye da google. So http://wiki.jabberfr.org/Clients i gn a ene djivêye des programes cliyints k' i gn a, pa sôres et pa sistinme d' operance.

Sopoirt do lingaedje walon

C' est les programes libes k' on pout l' pus åjheymint ratourner; pol moumint on-z a cmincî a walonijhî les programes "Psi" et "Jabbin" (il eployèt vormint do côde e cmon), ki sont des peurs cliyints Jabber multi-platfômes (i rotèt so sacwants sistinmes d' operance: Windows, Linux, MacOS); eyet on ratounrè bénrade eto "pidgin" k' est on cliyint multi-protocole (eyet multi-platfôme eto)

Walonijhaedje di Psi/Jabbin

Ene pitite bistoke po tos les waloneus k' eployèt Psi ou Jabbin come cliyint Jabber; dj' a fwait on ratournaedje e walon.

Vos ploz aberweter Psi so: http://psi-im.org/" Vos ploz aberweter Jabbin so: http://www.jabbin.com/int/
Jabbin est on programe båzé so ene viye modêye di Psi, ki radjoute li sopoirt del vwès, copatibe avou Google Talk (ça fwait ki si vos eployîz gtalk po cåzer å micro avou des soçons, Jabbin est ene boune tchuze po l' poleur continouwer a fé, eyet poleur aveur les såles di berdelaedje)

NOTE: Li ratournaedje e walon di Jabbin est asteure sol waibe oficire: http://www.jabbin.com/int/index.php/download (loukîz al fén del pådje, a "language packs")

On côp astalé l' programe, prindoz l' fitchî psi_wa.qm chal pa dzo, et sel copyî dins l' ridant di vosse programe (c:\Program Files\Psi ou c:\Program Files\Jabbin ou ene afwaire insi, sorlon vosse programe; dins Linux c' est /usr/share/psi ou ene afwaire insi).

Adon, vos pôroz aler dins "candjî d' profil", eyet tchoezi l' walon come lingaedje.

Si vos vloz aidî avou l' ratournaedje, prindoz l' fitchî *.ts, ey astaler qt-linguist pol poleur ratourner/copiler e *.qm (loukîz sol waibe da Jabbin po les racsegnes et po prinde qt-linguist; note: n' evoyîz nén vosse ratournaedje direk a Stefano, evoyîz l' purade a l' ekipe di ratournaedje e walon, et nos l' evoyrans complet et coridjî) PS: po Jabbin et po Psi, les purneas po tchoezi les coleurs, les fontes ou les fitchîs, c' est des purneas manaedjîs på toolkit Qt; po les aveur e walon avou, i vs fåt eto l' ratournaedje po Qt; prindoz l' fitchî qt_wa.qm chal, et sel copyî al minme plaece ki vos avoz metou li psi_wa.qm do ratournaedje da Psi/Jabbin.

Walonijhaedje di Pidgin

Vos ploz aberweter Pidgin so: http://pidgin.im/

Pidgin est on programe multi-protocole. Il eploye les ahesses grafikes (widgets) GTK, eyet l' sistinme di ratournaedje gettext, k' est l' pus corant dins les libes programes.

On côp astalé l' programe, prindoz l' fitchî pidgin-wa.mo chal pa dzo, et sel rilomer a "pidgin.mo" (sins l' "-wa"). I vs fåt après l' copyî dins l' ridant pol ratournaedje e walon.

Dins on sistinme Linux

I vs el fåt copyî dins l' ridant /usr/share/locale/wa/LC_MESSAGES/ k' est surmint ddja la.

Dins on sistinme Windows

Li ridant pol walon n' est surmint nén la; i vs fårè aler d' aprume dins l' ridant wice ki vos avoz astalé Psi (C:\Program Files\Pidgin\ ou ene sacwè insi), la dvins, vos voeroz on ridant locale\ alez î dvins. Å dvins di ci la, i gn a des ridants po tchaeke lingaedje, i vs fåt fé on novea pol walon, lomé "wa", et å dvins di ç' novea ridant la, endè fé èn ôte, lomé LC_MESSAGES Ça fwait ki l' tchimint complet ça serè ene sacwè come « C:\Program Files\Pidgin\locale\wa\LC_MESSAGES\ », c' est la dvins ki vos dvoz copyî l' fitchî «pidgin.mo»

C' est nén co fini, i vs fåt asteure dire å sistinme ki vos vloz eployî l' ratournaedje e walon. Po çoula i vs fåt defini ene variåve d' evironmint, soeye-t i PIDGINLANG rén k' po pidgin, soeye-t i LANGUAGE po tos les programes GTK. On va eployî LANGUAGE=wa:fr dabôrd (po tos les programes GTK, on dimande d' aprume li ratournaedje e walon (wa), et s' end a pont, li ci e francès (fr); vos ploz mete djusse "wa", ou co li djivêye di lingaedjes ki vos vloz, dispårtis avou des deus-ponts).
Po çoula alez dins l' menu d' enondaedje (Start menu) da Windows, eyet la tchoezi l' "Panea d' controle" (Control Panel), eyet la so l' imådjete "Sistinme" (System) eyet dins l' purnea ki s' drouve, sol liwete "Sipepieus" (Advanced). I gn a la on boton "Variåves d' evironmint" (Environment Variables), vos l' clitchîz, eyet la vos definixhoz l' variåve "LANGUAGE" avou come valixhance (value) "wa:fr". Vola, pidgin si dvreut enonder e walon asteure (motoit ki vos dvroz rnonder l' éndjole)

Walonijhaedje di Google talk

waitroûlêye di RedHacker
Vola çou ki vos dvrîz vey (chal c' est por on ratournaedje inglès viè castiyan)

Vos ploz aberweter Google talk di: http://www.google.com/talk/

Google talk est on cliyint k' eploye li protocole Jabber mins avou des rastrindowès fonccionålités, eyet ki n' si pout eployî ki sor on seu sierveu (li ci da Google); d' èn ôte costé, il a des rawetes ki n' sont sovint nén so ds ôtès programes, come li sopoirt del vwès, des messaedjes di son, li notifiaedje des emiles google mail.

Po ratourner Google talk, i vs fåt li programe aspougneu di rsoûces windows, li "Ressource Hacker", ki vos ploz prinde vaici: http://angusj.com/resourcehacker/
On côp ki vos l' avoz, vos ploz drovi l' fitchî googletalk.exe avou, eyet cmincî a candjî les tecses. I gn a kékes bokets ki n' si polèt nén candjî insi, i vs fåreut èn aspougneu hecsadecimå.
PRINDOZ ASTEME: come vos candjîz l' fitchî *.exe lu-minme, i s' pôreut k' i n' rote pus après!! ça fwait ki, fijhoz ene copeye di såvrité.

Vochal li ratournaedje dedja fwait del modêye 1.0.0.104:

Apontiaedjes des programes

(Co a fé) Si vos avoz co des kesses, vos ploz aler sol forom Berdelaedjes, et nos sayrans d' vos aidî å mî.

Valid HTML 4.01 Transitional